Σχόλια στὴν παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σαμαρείτου (Λουκ. 10:25-37)

Σχόλια στὴν παραβολὴ τοῦ καλοῦ Σαμαρείτου (Λουκ. 10:25-37)

…Ἔχει σημασία ὅτι τόσο ὁ ἱερέας ὅσο καὶ ὁ λευίτης πλησίασαν πολὺ κοντά· ἔβγαλαν ἔτσι τὸ συμπέρασμα ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἦταν νεκρός, καὶ στὴ συνέχεια ἀπομακρύνθηκαν βιαστικά.

Ὁ Νόμος ὅριζε μὲ σαφήνεια: «Ἐκεῖνος ποὺ θ’ ἀγγίξει στὴν πεδιάδα ἄνθρωπο ποὺ σκοτώθηκε ἢ πέθανε φυσιολογικά, ὀστό ἢ μνῆμα, θὰ εἶναι ἀκάθαρτος γιὰ ἑπτὰ ἡμέρες» (Ἀρ. 19:16).

Ἐὰν λοιπὸν ὁ λευίτης καὶ ὁ ἱερέας ἄγγιζαν τὸν ἄνθρωπο ποὺ νόμιζαν νεκρό, ἐὰν ἀκουμποῦσαν τὸ χέρι τους πάνω του, ἀμέσως θὰ γίνονταν ἀκάθαρτοι. Καὶ ἡ εὐθύνη τους θὰ ἦταν ἀκόμη μεγαλύτερη, ἀφοῦ ἀνῆκαν στὴν ἱερατικὴ τάξη καὶ γνώριζαν τὸν Νόμο. Γι’ αὐτὸ καὶ ὁ Χριστὸς τονίζει ὅτι εἶδαν καὶ ἀπομακρύνθηκαν γρήγορα.

Ὁ Σαμαρείτης ἀντίθετα «ὁδεύων ἦλθε κατ᾿ αὐτόν» - ἦρθε ψάχνοντας νὰ τὸν βρεῖ, τὸν ἀναζητοῦσε καὶ τὸν βρῆκε... Ἀπὸ τὶς ἐνέργειές του φαίνεται ὅτι ὁ Σαμαρείτης αὐτὸς δὲν φοβόταν τὸν θάνατο καὶ οἱ διατάξεις τοῦ Νόμου δὲν τὸν δέσμευαν. Καὶ αὐτὸ δὲν ἦταν συνέπεια μόνο τῆς καταγωγῆς του, μιᾶς καὶ τὸν θάνατο τὸν φοβοῦνταν καὶ οἱ Σαμαρεῖτες καὶ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου τὶς σέβονταν καὶ αὐτοί.

...Σήμερα, νομίζουμε ὅτι ὁ Χριστὸς βρίσκει μιὰ ὄμορφη ἱστορία γιὰ νὰ ἐλέγξει τὴν ἀναισθησία τῶν κληρικῶν τῆς ἐποχῆς του... Ὡστόσο ἀπὸ τὸ Εὐαγγέλιο γνωρίζουμε ὅτι ὁ Χριστὸς δὲν ἦρθε στὸν κόσμο γιὰ νὰ δείξει μὲ θεωρίες τὴ "σωστὴ συμπεριφορά"... Οἱ ἄνθρωποι εἶναι αἰχμάλωτοι τοῦ θανάτου καὶ ζοῦν κάτω ἀπὸ τὸν ἴσκιο του. Ὁ Χριστὸς ἦλθε νὰ τοὺς ἐλευθερώσει ἂπ’ αὐτόν. Καὶ τὸ ἔκανε μὲ τὸ νὰ λάβει πάνω του τὸ ἀνθρώπινο σῶμα καὶ κάθε τί ἀνθρώπινο... Πρὶν ἔλθει ὁ Χριστὸς δὲν εἴχαμε ἀνθρώπους πλησίον... γιατί ἤμασταν ὅλοι αἰχμάλωτοι τοῦ θανάτου.

Ὁ ἱερέας καὶ ὁ λευίτης ποὺ πλησίασαν τὸν μισοπεθαμένο ἄνθρωπο, δὲν μποροῦσαν νὰ κάνουν τίποτε περισσότερο. Ἦταν καὶ οἱ δυὸ σὰν τὸν ἐμπεσόντα στοὺς ληστές: ἀδύναμοι καὶ μισοπεθαμένοι... Ἀνέλαβαν νὰ ὑπηρετοῦν τοὺς ἀνθρώπους στὰ πλαίσια τοῦ Μωσαϊκοῦ Νόμου, δηλ. νὰ τοὺς πλησιάζουν καὶ νὰ διαπιστώνουν τὴν κατάστασή τους (ὅπως πλησίασαν τὸν τραυματισμένο τῆς παραβολῆς) καὶ νὰ τοὺς γνωρίζουν γιὰ ποιὸ λόγο ἔφτασαν στὰ πρόθυρα τοῦ θανάτου. Πιὸ κοντὰ δὲν μποροῦσαν νὰ πᾶνε. Πλησίον δὲν μποροῦσαν νὰ γίνουν. Ὁ ἴδιος θάνατος τοὺς ἀγκάλιαζε (αὐτὸ σήμαινε τὸ ὅτι θὰ γίνονταν ἀκάθαρτοι).

Εἶναι χαρακτηριστικὸ ὅτι στὴν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ὁ ἱερέας καὶ ὁ λευίτης εἶναι οἱ προφῆτες τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Στὶς τοιχογραφίες ποὺ εἰκονίζουν τὴν παραβολή, στὴ θέση τοῦ ἱερέα καὶ τοῦ λευίτη ἱστοροῦνται ὁ Μωυσῆς καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος, οἱ δυὸ μεγαλύτερες προσωπικότητες πρὸ Χριστοῦ, αὐτοὶ ποὺ κήρυξαν μὲ τὸν Νόμο καὶ τὴ μαρτυρία τους τὸν ἐρχομὸ τοῦ Χριστοῦ ποὺ θὰ σώσει τὸν κόσμο.

Ἐὰν ὁ Χριστὸς ἀναφέρει τὸν ἱερέα καὶ τὸν λευίτη... τὸ κάνει γιὰ νὰ δείξει ὅτι ἦταν τόσο βαριὰ τραυματισμένος ὁ ἄνθρωπος, ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ τὸν βοηθήσουν οὔτε οἱ ἁγιότεροι τῶν ἀνθρώπων, αὐτοὶ ποὺ ἦταν ταγμένοι στὴν ὑπηρεσία τοῦ Θεοῦ.

Ἕνα τροπάριο λέει πὼς οὔτε ὁ ἱερέας «ὁ πρὸ τοῦ Νόμου προσέσχεν αὐτῶ», οὔτε ὁ λευίτης «μετὰ τὸν Νόμον ἐπεῖδεν αὐτόν», ἀλλὰ μόνο ὁ Χριστός, «ὁ παραγενόμενος Θεός».

Σαμαρείτης, λοιπὸν, εἶναι ὁ Χριστός. Καὶ παίρνει τὸ ὄνομα τοῦ Σαμαρείτη στὴν παραβολὴ, γιατί ταιριάζει πιὸ πολὺ στὶς ἀνάγκες τῶν Ἰουδαίων, γιὰ νὰ κατανοήσουν τὸ πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ.

«Ἐπιβιβάσας δὲ αὐτὸν ἐπὶ τὸ ἴδιον κτῆνος» - ἀνεβάζοντάς τον στὸ δικό του ὑποζύγιο. Ὁ Θεὸς ἀνέλαβε τὴν τραυματισμένη κι ἑτοιμοθάνατη φύση μας γιὰ νὰ τὴν θεραπεύσει καὶ νὰ τὴν ἀναστήσει. Γι’ αὐτὸ τὰ Χριστούγεννα θ’ ἀκούσουμε τὸν προφήτη νὰ λέει γιὰ τὸν Χριστό: «οὗ ἡ ἀρχὴ ἐγενήθη ἐπὶ τοῦ ὤμου αὐτοῦ» (Ἠσ. 9:6) - ἡ δύναμη τοῦ Χριστοῦ, φάνηκε ὅταν μᾶς πῆρε πάνω στὸν ὦμο Του, πάνω στὶς πλάτες Του, γιὰ νὰ μᾶς ὁδηγήσει στὴ Βασιλεία Του.

«Λῃσταῖς λογισμοῖς, περιπεσὼν ὁ Ἀδάμ, ἐκλάπη τὸν νοῦν, τραυματισθεὶς τὴν ψυχήν, καὶ ἔκειτο γυμνὸς ἀντιλήψεως, οὔτε Ἱερεὺς ὁ πρὸ τοῦ νόμου προσέσχεν αὐτῷ, οὔτε Λευΐτης μετὰ νόμον ἐπεῖδεν αὐτόν, εἰμὴ σὺ ὁ παραγενόμενος Θεός, οὐκ ἐκ Σαμαρείας, ἀλλ΄ ἐκ τῆς Θεοτόκου, Κύριε δόξα σοι» (Ἰδιόμελον Ἀποστίχων Κατανυκτικοῦ Ἑσπερινοῦ Κυριακῆς Δ΄ Νηστειῶν. Ποίημα Στεφάνου. Ἦχος πλ. β΄).

Οἱ παραβολὲς μόνο χριστολογικὴ προσέγγιση μποροῦν νὰ ἔχουν κι ὄχι ἠθικολογική, ὅπως ὅλη ἡ Βίβλος ἐξάλλου.

Ὑάκινθος

*Σημ. Π.Κ.: Ἡ ανωτέρω ανάλυση τῆς παραβολῆς τοῦ καλοῦ Σαμαρείτου, βασίζεται στὴν ἑρμηνεία τοῦ ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου  («Ὁμιλία εἰς τὴν παραβολὴν τοῦ ἐμπεσόντος εἰς τοὺς λῃστάς. Κυριακὴ Η΄ Λουκᾶ»).

Πηγή: http://anastasiosk.blogspot.com/2009/11/blog-post_3947.html, https://hristospanagia1.wordpress.com/2011/11/12/%e1%bd%81%ce%bc%ce%b9%ce%bb%ce%af%ce%b1-%ce%b5%e1%bc%b0%cf%82-%cf%84%e1%bd%b4%ce%bd-%cf%80%ce%b1%cf%81%ce%b1%ce%b2%ce%bf%ce%bb%e1%bd%b4%ce%bd-%cf%84%ce%bf%e1%bf%a6-%e1%bc%90%ce%bc%cf%80%ce%b5%cf%83/

Τί δῶρο θὰ μοῦ κάνεις ;

Τί δῶρο θὰ μοῦ κάνεις ;

Ὁ Ἅγιος Ἱερώνυμος, βρίσκεται στὴ Βηθλεέμ.

Τέσσερις αἰῶνες περίπου μετὰ τὴ γέννηση τοῦ Χριστοῦ, μιὰ νύχτα τῶν Χριστουγέννων, ὁ Ἅγιος Ἱερώνυμος ἔρχεται προσκυνητὴς στὴ Βηθλεέμ. Λαχταράει νὰ προσκυνήσει τὸ μέρος ὅπου γεννήθηκε ὁ Χριστός. Ἔρχεται στὸ σπήλαιο τῆς γεννήσεως ταπεινὰ καὶ προσεύχεται.

Ὁ ἴδιος μιλάει ἀργότερα γιὰ τὴ θεϊκὴ ἐμπειρία ποὺ εἶχε. Ἄκουσε σὲ ὅραμα τὴ γλυκιὰ φωνὴ τοῦ Θείου Βρέφους νὰ ἀπευθύνεται σ’ αὐτὸν καὶ ἀναρρίγησε…

- Ἱερώνυμε τί θὰ μοῦ προσφέρεις σήμερα, τὴν ἡμέρα τῆς γεννήσεώς μου ;

- Ὦ θεῖο Βρέφος, τὸ γνωρίζεις, γιὰ Σένα τὰ ἔχω ἐγκαταλείψει ὅλα... καὶ τὴν αὐλὴ τῶν Ἀρχιερέων, καὶ τὰ μεγαλεῖα της Ρώμης, καὶ τὶς ἡδονὲς καὶ τὰ πλούτη... Καὶ αὐτὴ τὴν ὧρα ὁ νοῦς μου, ὅλη μου ἡ καρδιά, οἱ σκέψεις μου καὶ ἡ ζωή μου ἀκόμη, τὰ πάντα ἀνήκουν σὲ Σένα! Τί ἄλλο θὰ μποροῦσα νὰ σοῦ δώσω; Δὲν ἔχω τίποτε ἄλλο… σήμερα τὴν ἡμέρα τῆς γιορτῆς σου…

Ἀκούει, τότε, τὴ φωνὴ τοῦ Θείου Βρέφους νὰ τοῦ λέει:

- Ἔχεις Ἱερώνυμε, ἔχεις κάτι ποὺ τὸ λησμονεῖς καὶ θέλω σήμερα νὰ τὸ καταθέσεις στὰ πόδια μου.

- Τί εἶναι αὐτὸ Οὐράνιε Βασιλιά, ἀγάπη τῆς ἀγάπης μου καὶ ψυχὴ τῆς ζωῆς μου, ἔχω πράγματι ἄλλο τίποτε γιὰ νὰ σοῦ δώσω; Θὰ ἤμουν τόσο ταλαίπωρος ὥστε νὰ φυλάξω κάτι γιὰ μένα ! Πές μου γλυκύτατε Ἰησοῦ, τί μπορῶ νὰ σοῦ δώσω ἀκόμη;

…Καὶ μετὰ ἀπὸ μιὰ στιγμὴ σιγῆς, ἄκουσε τὴ φωνὴ τοῦ παιδίου Ἰησοῦ, νὰ τοῦ ἁπαντά:

- Ἱερώνυμε, δῶσε μου… τὶς ἁμαρτίες σου!

- Τὶς ἁμαρτίες μου Ἁγιώτατε Θεὲ;! Τί νὰ τὶς κάνεις τὶς ἁμαρτίες μου;

- Ἱερώνυμε, δῶσε μου ὅλες τὶς ἁμαρτίες σου, γιὰ νὰ τὶς συγχωρήσω ὅλες.

Καὶ ὁ Ἅγιος Γέρων ἀναλύθηκε σὲ δάκρυα συγκίνησης, εὐτυχίας καὶ ἀγάπης καὶ προσκύνησε τὸ θεῖο Βρέφος.

Συνοδοιπόροι καὶ διαβάτες τῆς ζωῆς, ὅπως ἄλλοτε ὁ Ἅγιος Ἱερώνυμος, πλησιάζουμε καὶ ‘μεῖς τὸ Σωτήρα Χριστὸ νὰ Τὸν προσκυνήσουμε καὶ νὰ Τοῦ προσφέρουμε λέγοντας:

«Ἀγρυπνοῦμε κι ἐμεῖς Κύριε, γιὰ νὰ Σὲ δοξολογήσουμε, ἀνάψαμε τὶς λαμπάδες μας, νηστέψαμε καὶ θὰ κοινωνήσουμε. Τί ἄλλο νὰ Σοῦ χαρίσουμε Χριστέ;»

Καὶ ‘Κεῖνος θὰ μᾶς κοιτάξει στὰ μάτια καὶ θὰ μᾶς πεῖ:

«Παιδί μου, καλὰ ὅλα αὐτά, ἀλλὰ ἐγὼ ἦρθα κοντά σας ἐπειδὴ θέλω νὰ μοῦ χαρίσετε, ὄχι αὐτὰ ποὺ ἐγὼ σᾶς ἔδωσα, ἀλλὰ κάτι δικό σας, ἀποκλειστικὰ δικό σας, τὶς ἁμαρτίες σας...

Ἀφῆστε τις στὰ πόδια μου νὰ τὶς συγχωρέσω καὶ νὰ ἀποκτῆστε καθαρὴ ψυχή. Χωρὶς αὐτὸ δὲν μπορεῖτε νὰ πλησιάσετε τὸν Ἅγιο Θεό, χωρὶς τὴν καθαρότητα δὲν φτάνουν οἱ προσευχὲς σας καθαρὲς ἐνώπιον Τοῦ Οὐράνιου Πατέρα.

Γονατίστε κάτω ἀπ’ τὸ Πετραχήλι τοῦ πνευματικοῦ σας, καὶ ἐναποθέστε τὶς ἁμαρτίες σας, γιὰ νὰ καθαριστεῖτε, καὶ ἔπειτα χαρίστε μου τὴν ψυχὴ σας ἁγνὴ καὶ καθαρή, ὥστε νὰ μπορέσω μετὰ νὰ γεννηθῶ κι’ Ἐγὼ μὲς στὴν καρδιά σας, καὶ νὰ σᾶς πλημμυρίσω μὲ τὸ Φῶς τῆς Ἀγάπης μου καὶ νὰ ὁδεύσουμε μαζὶ πρὸς τὸν Οὐρανὸ καὶ τὴν αἰωνιότητα».

Πηγή: http://www.inak.gr/inak/index.php?option=com_acymailing&ctrl=archive&task=view&listid=16--&mailid=46--

Ὁ Ὄρθρος (Μέρος Δ΄) : Πολυέλεος, Ἐκλογή, Ὑπακοή

Ὁ Ὄρθρος (Μέρος Δ΄) : Πολυέλεος, Ἐκλογή, Ὑπακοή

Κυριακάτικο ἐγκύκλιο κήρυγμα τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καὶ Μεγαλοπόλεως κ.κ. Ἱερεμίου.

Μιλᾶμε, ἀδελφοί μου χριστιανοί, γιά τήν ἱερά Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου. Ἴσως νά φαίνονται βαρετά τά κηρύγματα αὐτά, ἀλλά εἶναι ἀναγκαῖα.

Γιά φανταστεῖτε: Χρόνια καί χρόνια χριστιανοί καί νά μήν ξέρουμε τί σημαίνει ὁ Ἑσπερινός καί τί ἡ Ἀρτοκλασία. Νά μήν ξέρουμε τί εἶναι τό μυστήριο τοῦ Εὐχελαίου καί τί ἡ Ἀκολουθία τοῦ Ὄρθρου. Τότε τί ξέρουμε; Καί βέβαια μέ τό κήρυγμα θά μάθουμε ὅλα τά ὡραῖα πού ἔχει ἡ ὀρθόδοξη πίστη μας.

Γι᾽ αὐτό μέ τά κηρύγματά μας αὐτά θέλουμε νά κεντρίσουμε μιά πνευματική ὄρεξη τῶν χριστιανῶν μας γιά νά ἀγαπήσουν τόν λειτουργικό πλοῦτο τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας καί νά γίνουν συνειδητοί χριστιανοί.

1. Στά προηγούμενα κηρύγματά μας γιά τόν Ὄρθρο εἴπαμε γιά τόν Ἑξάψαλμο, γιά τό «Θεός Κύριος» μέ τά Ἀπολυτίκια καί γιά τήν ἀνάγνωση τοῦ Ψαλτηρίου μέ τά Καθίσματα τροπάρια.

Λέγαμε δέ ὅτι εἶναι πολύ σημαντικό βιβλίο τό Ψαλτήριο, τό χωρισμένο σέ εἴκοσι Καθίσματα, γι᾽ αὐτό καί ἡ Ἐκκλησία μας καθόρισε κάθε ἑβδομάδα νά διαβάζεται ὁλόκληρο τό βιβλίο αὐτό.

Διαβάζεται σιγά-σιγά: Δυό Καθίσματα στόν Ὄρθρο καί ἕνα Κάθισμα στόν Ἑσπερινό. Θά θυμᾶστε ὅμως, χριστιανοί μου, πού λέγαμε ὅτι τίς Κυριακές καί τά Σάββατα διαβάζεται καί τρίτο Κάθισμα, ὁ Ψαλμός 118, πού τόν λέμε «Ἄμωμο», ἐπειδή ἀρχίζει μέ τό «Ἄμωμοι ἐν ὁδῷ».

Τά μετά τόν Ἄμωμο τροπάρια λέγαμε ὅτι ὀνομάζονται «Εὐλογητάρια». Τῆς Κυριακῆς λέγονται «Ἀναστάσιμα Εὐλογητάρια» καί τοῦ Σαββάτου λέγονται «Νεκρώσιμα Εὐλογητάρια», ἐπειδή τό Σάββατο εἶναι γιά τούς νεκρούς.

2. Σήμερα, χριστιανοί μου, ἔχω νά σᾶς πῶ ὅτι στίς ἑορτές, στήν θέση πού διαβάζουμε τόν Ἄμωμο, λέγουμε τόν «Πολυέλεο» καί τήν «Ἐκλογή».

Ὁ Πολυέλαιος ἔχει δυό πανηγυρικούς ψαλμούς, τόν 134 καί 135. Ὁ ψαλμός 135 σέ κάθε στίχο του τελειώνει μέ τό «ὅτι εἰς τόν αἰῶνα τό ἔλεος αὐτοῦ». Καί ἐπειδή τελειώνει μέ τόν στίχο αὐτό, ἐπειδή δηλαδή μιλᾶμε συνέχεια γιά τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, γι᾽ αὐτό καί οἱ δυό αὐτοί ψαλμοί λέγονται «Πολυέλεος».

Στίς ἑορτές πάλι μετά τόν Πολυέλεο ψάλλουμε τήν «Ἐκλογή». Ἡ «Ἐκλογή», ὅπως τό λέει καί ἡ λέξη, εἶναι ἐκλογή στίχων ἀπό διάφορους ψαλμούς, πού σχετίζονται μέ τό θέμα τῆς ἑορτῆς πού ἑορτάζουμε.

Ὁ Πολυέλεος δηλαδή δέν ἔχει σχέση μέ τό θέμα τῆς ἑορτῆς, ἐνῶ ἡ «Ἐκλογή» ἔχει. Γιά παράδειγμα, στήν «Ἐκλογή» τῆς μνήμης τοῦ Ἀποστόλου καί Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου (8 Μαΐου) οἱ στίχοι εἶναι ἀπό διάφορους ψαλμούς καί ἀναφέρονται στό ἔργο τῶν Ἀποστόλων καί τό κήρυγμά τους, πού ἀκούστηκε σ᾽ ὅλη τήν οἰκουμένη. Ἕνας ἀπό τούς Ἀποστόλους αὐτούς καί μάλιστα «υἱός τῆς βροντῆς» (Μάρκ. 3,17), εἶναι καί ὁ ἑορταζόμενος Εὐαγγελιστής Ἰωάννης.

3. Πᾶμε τώρα πάλι στόν Ὄρθρο τῆς Κυριακῆς. Στό σημεῖο πού βρισκόμαστε, μετά δηλαδή τά Ἀναστάσιμα Εὐλογητάρια, διαβάζουμε ἕνα τροπάριο πού λέγεται «Ὑπακοή», διάφορο σέ κάθε ἦχο.

Γιατί λέγεται ἔτσι τό τροπάριο αὐτό; Εἶπαν ὅτι λέγεται «Ὑπακοή» γιά τήν ὑπακοή πού ἔδειξαν οἱ Μυροφόρες γυναῖκες στήν ἐντολή τοῦ Ἀγγέλου νά μεταδώσουν στούς Ἀποστόλους τό μήνυμα τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου. Καί πραγματικά μερικές «Ὑπακοές» ἔχουν αὐτό τό περιεχόμενο (βλ. τίς «Ὑπακοές» τῶν ἤχων πλ. β΄ καί βαρέως).

Δέν εἶναι ὅμως σωστή ἡ ἑρμηνεία αὐτή (γιά τόν λόγο ὅτι καί ἄλλα τροπάρια, πού μιλᾶνε γιά τήν ὑπακοή αὐτή τῶν Μυροφόρων, δέν λέγονται «Ὑπακοή»).

Τήν ἀλήθεια, τό γιατί τά τροπάρια αὐτά στήν Κυριακή τοῦ Ὄρθρου λέγονται «Ὑπακοή», τήν μαθαίνουμε ἀπό ἕνα παλαιό Τυπικό (τό Τυπικό τῆς Ἱερᾶς Μονῆς τῆς Εὐεργέτιδος στήν Κωνσταντινούπολη).

Κατά τό Τυπικό αὐτό, τό τροπάριο γιά τό ὁποῖο μιλᾶμε τό ἔψαλλε στήν ἀρχή ὁλόκληρο ὁ ψάλτης. Ἔπειτα, μέ τήν καθοδήγηση τοῦ ψάλτου καί μέ τήν ὑπακοή στίς κινήσεις τῆς χειρός του καί στόν τόνο τῆς φωνῆς του, τό τροπάριο ψαλλόταν πολλές φορές ἀπό τό ἐκκλησίασμα.

Γι᾽ αὐτό καί τό τροπάριο ὀνομάστηκε «Ὑπακοή», γιά τήν ὑπακοή πού ἔπρεπε νά κάνει καθένας ἀπό τούς χριστιανούς στόν καθοδηγοῦντα τήν ψαλμωδία ἱεροψάλτη, γιά να ὑπάρχει ἁρμονία στήν ψαλμωδία. Εἶναι λοιπόν μουσικός ὁ ὅρος «Ὑπακοή».

Φανταστεῖτε τί ὡραῖο ἄκουσμα θά ἦταν παλαιά ἡ ψαλμωδία τῆς «Ὑπακοῆς», πόσο θά ἐδονεῖτο ὁ Ναός μέ την ἁρμονική συμψαλμωδία ὅλου τοῦ ἐκκλησιάσματος, ὡς μία λαμπρή συμμετοχή στό λαμπρό γεγονός τῆς Ἀνάστασης τοῦ Χριστοῦ, πού ἑορτάζουμε κάθε Κυριακή.

Σταματῶ ἐδῶ, ἀδελφοί χριστιανοί, γιατί νοιώθω ὅτι σᾶς ἐκούρασα. Ἔχω ὅμως την χαρά ὅτι μέ τό σημερινό μου κήρυγμα σᾶς ἑρμήνευσα τρεῖς λειτουργικούς ὅρους. Σᾶς εἶπα τί σημαίνει «Πολυέλεος», τί «Ἐκλογή» καί τι σημαίνει «Ὑπακοή». Εὔχομαι ἡ Παναγία Δέσποινα νά εὐλογεῖ τίς οἰκογένειές Σας.

Μέ πολλές εὐχές,

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Π η γ ή : Ἑβδομαδιαῖο ἠλεκτρονικὸ περιοδικὸ τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γόρτυνος καὶ Μεγαλοπόλεως: «Παναγία Προυσιώτισσα». Ἀριθμὸς φύλλου 54, Κυριακὴ 15 Ἰανουαρίου 2012, σελ. 1-3. http://www.imgortmeg.gr/