Προσφορὰ τῆς Ἐκκλησίας στήν Τουρκοκρατία – Μέρος Β’

Προσφορὰ τῆς Ἐκκλησίας στήν Τουρκοκρατία – Μέρος Β’

Τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος καὶ Μεγαλοπόλεως κ.κ. Ἱερεμίου

1. Τό κήρυγμά μου αὐτό, ἀδελφοί χριστιανοί, θα εἶναι συνέχεια τοῦ προηγουμένου κηρύγματος, στό ὁποῖο μιλοῦσα γιά τήν προσφορά τῆς Ἐκκλησίας στό ἔθνος μας, το ἑλληνικό ἔθνος μας. Σᾶς ζητῶ συγγνώμη γιατί σέ λειτουργικό κήρυγμα θίγω αὐτό τό θέμα, ἀλλά πῶς νά το κάνουμε, χριστιανοί μου; Ὅπως κάποτε ἡ Ἐκκλησία ἀνέλαβε στήν ὑπόδουλη πατρίδα μας νά διδάσκει στά ἑλληνόπουλα τήν παιδεία, γιατί χανόταν ἡ παράδοση τοῦ ἔθνους μας, ἔτσι και τώρα, πού βάλθηκαν μερικοί νά μᾶς ἀλλάξουν το χνῶτο μας, ἡ Ἐκκλησία πρέπει νά διδάσκει τους Νεοέλληνες τήν Ἑλληνορθόδοξη παράδοσή τους, γιατί ἀλλοίμονο ἄν τήν χάσουμε. Θα βουλιάξουμε τότε και θά χαθεῖ τό μεγαλεῖο μας!

2. Στό προηγούμενο κήρυγμά μου σᾶς εἶπα ὅτι ἡ Ἐκκλησία στάθηκε ὡς μάνα στοργική στό ἔθνος μας, ὅταν αὐτό ὑποδουλώθηκε στήν Τουρκιά. Μαζί μέ τά ἄλλα ἡ Ἐκκλησία ἀνέλαβε καί την παιδεία τῆς ὑπόδουλης πατρίδος μας καί με ἀπόφαση τοῦ Πατριαρχείου δημιουργήθηκαν σχολειά. Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός, γιά τον ὁποῖο σᾶς μιλοῦσα στό προηγούμενο κήρυγμά μου, στά χωριά πού περιόδευε ἔλεγε στους προεστούς νά φροντίζουν νά ἔχει ὁ τόπος τους σχολεῖο, γιατί, «τό σχολεῖο – ἔλεγε – ἀνοίγει Ἐκκλησιά»!

Σᾶς εἶπα ὅμως, ἀδελφοί μου, στο προηγούμενο κήρυγμά μου ὅτι καί στά σχολειά αὐτά ἄρχισε νά γίνεται ζημιά, γιατί δίδασκαν δάσκαλοι καί μάλιστα κληρικοί, οἱ ὁποῖοι εἶχαν ἐπηρεαστεῖ ἀπό τίς παπικές ἰδέες τῆς Δύσης. Ἔπειτα τά σχολεῖα αὐτά ἦταν ἐλεγχόμενα ἀπό τόν Σουλτάνο καί δέν μποροῦσαν λοιπόν να ποῦν οἱ δάσκαλοι ἐλεύθερα στά Ἑλληνόπουλα γιά τήν δουλεία τους στόν Τοῦρκο καί για την ποθητή ἀπελευθέρωσή τους ἀπ᾽ αὐτόν. Αὐτό ἀκριβῶς, εἴπαμε, ἀνάγκασε την Ἐκκλησία να δημιουργήσει τά λεγόμενα Κρυφά της Σχολειά. Καί ἔγιναν πολλά τέτοια Κρυφά Σχολειά στην ὑπόδουλο πατρίδα μας. Στά σχολειά αὐτά, ἀγαπητοί μου, εἶναι νά θαυμάσουμε, πολύ να θαυμάσουμε, καί τούς δασκάλους καί τους μαθητές. Γιατί στά σχολειά αὐτά, σάν «κρυφά» πού ἦταν, οἱ δάσκαλοι μιλοῦσαν καθαρά πιά στούς λίγους μαθητές τους γιά τήν ὀρθόδοξη πίστη, πού δέν πρέπει ποτέ νά τήν ἀπαρνηθοῦν καί νά ἐξισλαμιστοῦν ὅσα βασανιστήρια καί ἄν τούς κάνουν οἱ Τοῦρκοι. Ἀκόμη, στά σχολειά αὐτά διδασκόταν ἡ ἱστορία τῆς πατρίδας. Ὅτι δηλαδή αὐτοί εἶναι οἱ ἀπόγονοι τῶν ἀρχαίων ἐνδόξων Ἑλλήνων, τοῦ Λεωνίδα καί τοῦ Μ. Ἀλεξάνδρου· καί ὅτι ὁ τόπος πού βρίσκονται και κατοικοῦν εἶναι ἑλληνικός, εἶναι δικός τους, και ὄχι τῶν Τούρκων καί πρέπει γι᾽ αὐτό πάλι νά τον ξανακάνουν δικό τους. Καλλιεργοῦσε δηλαδή ὁ δάσκαλος τῶν Κρυφῶν Σχολειῶν – συνήθως καλόγερος – , καλλιεργοῦσε στα Ἑλληνόπουλα, ἀπό τήν μικρή τους αὐτή ἡλικία, τήν ἐλπίδα για τό ποθούμενο, για τήν λευτεριά τῆς πατρίδας. Καί τούς ἄναβε τόν πόθο νά ἀγωνιστοῦν, ὅταν μεγαλώσουν, γιά νά κάνουν πραγματικότητα την λευτεριά αὐτή. Αὐτά βέβαια πού μάθαιναν τά σκλαβωμένα Ἑλληνόπουλα στά Κρυφά Σχολειά δέν ἔπρεπε νά τά ποῦν σέ ἄλλους, γιατί κινδύνευε ἡ ζωή τοῦ δασκάλου τους.

Πραγματικά, ἀδελφοί μου χριστιανοί, ἐδῶ μέ τά Κρυφά Σχολειά εἶναι νά θαυμάσει κανείς ὄχι μόνο τούς δασκάλους, ἀλλά να θαυμάσει κανείς περισσότερο τούς μαθητές. Πόση θυσία ἔκαναν αὐτά τά παιδιά για νά πηγαίνουν τήν νύχτα στο Κρυφό Σχολειό, διανύοντας μάλιστα μακρυνή ἀπόσταση, καί πόση ἐχεμύθεια εἶχαν, ὥστε νά μη λέγουν πουθενά, πουθενά, πέρα ἀπό την οἰκογένειά τους, τό τί τούς εἶπε ὁ δάσκαλός τους! Ἀπό τά Κρυφά αὐτά Σχολειά βγῆκαν οἱ μετέπειτα μάρτυρες καί οἱ ἀγωνιστές γιά την ἀπελευθέρωση τοῦ ἔθνους μας. Οἱ δικοί μας Γρηγόριος Ε’ καί Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανός δεν ἦταν μαθητές μόνο τῶν κοινῶν φανερῶν σχολείων, ἀλλά καί τῶν Κρυφῶν αὐτῶν Σχολείων· καί ἀπό μικρά παιδιά λοιπόν γαλουχήθηκαν καί πυρώθηκε ἡ καρδιά τους στήν ἀγάπη στόν Χριστό καί στήν δούλα Πατρίδα. Πόσο θἄθελα νἄμουν μαθητής ἑνός Κρυφοῦ Σχολειοῦ!

3. Τήν στιγμή ὅμως αὐτή, ἀγαπητοί μου, πού σᾶς γράφω αὐτά σκέφτομαι πάλι τούς ἀνιστόρητους αὐτούς πολέμιους τῆς γνήσιας ἱστορίας τοῦ ἔθνους μας, πού ἀσελγοῦν σ᾽ αὐτήν παραποιώντας την. Γιατί μᾶς λέγουν ὅτι δεν ὑπῆρξε Κρυφό Σχολειό με τό ἐπιχείρημα μάλιστα ὅτι δέν ὑπάρχουν μαρτυρίες. Κύριοι, σκέπτεστε ἀνοήτως! Πῶς θέλετε νά ὑπάρχουν μαρτυρίες γιά Κρυφό Σχολειό, ἀφοῦ, ὅπως λέγουν οἱ εἰδικοί ἐπιστήμονες, τά μαθήματα τοῦ Κρυφοῦ Σχολειοῦ, ἀλλά καί οἱ τόποι συνάξεώς τους ἦταν ἄκρως ἀπόρρητα; Ὅταν ὅμως ἄρχισε νά χαράζει ἡ λευτεριά οἱ ἴδιοι οἱ μαθητές τῶν Κρυφῶν Σχολειῶν μιλοῦσαν γιά τά σχολεῖα τους αὐτά και τά ὡραῖα ἀκούσματα, τά ὁποῖα τούς ἄναψαν και τούς πύρωσαν γιά τόν ἀγώνα τῆς λευτεριᾶς.

4. Ἀπό τά παραπάνω πού σᾶς εἶπα, ἀδελφοί μου χριστιανοί, πρέπει νά θαυμάσουμε τό ὅτι ἡ Ἐκκλησία μας καί σ᾽ αὐτήν ἀκόμη τήν σκλαβιά, ὅταν εἶδε ὅτι εἰσχωροῦν στά σχολεῖα της νέες παραπλανητικές ἰδέες τῆς Δύσης καί δεν διδάσκεται σ᾽ αὐτά ἡ γνήσια ἑλληνορθόδοξη παράδοση ἔκανε τά Κρυφά της Σχολειά, γιά να ἐκπαιδεύει σ᾽ αὐτά τούς ἀγωνιστές και ἀπελευθερωτές τῆς ὑπόδουλης πατρίδας. Ἀλλά τώρα, σε ἐλεύθερη πιά πατρίδα, πῶς ἀνεχόμαστε ἐμεῖς οἱ Ἕλληνες χριστιανοί νά χάνεται ἀπό την παιδεία μας ἡ παράδοσή μας αὐτή; Καί πῶς δεν ἀγωνιζόμαστε κόντρα πρός τά νέα ρεύματα και τίς ξένες πρός τήν παράδοσή μας φράγκικες ἰδέες πού ἔρχονται στον τόπο μας αὐτό, τον ποτισμένο μέ τά αἵματα καί σπαρμένο μέ τά κόκκαλα τῶν ἀγωνιστῶν τῆς πίστεως καί τῆς πατρίδος μας; Ἄς μᾶς φωτίσει ὁ Θεός γιά τό κακό πού γίνεται στόν τόπο μας καί ἄς ἀγωνιζόμαστε δυναμικά γιά νά τό ἀποτρέψουμε.

Μέ πολλές εὐχές

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

Π η γ ή : Καθημερινὸ ἠλεκτρονικὸ περιοδικὸ «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΔΙΔΑΧΗ», ἀριθμὸς φύλλου 93, Κυριακὴ 03 Ἀπριλίου 2011, σελ. 1-3, ὑπὸ Ἐπισκόπου Ἰερεμίου, Μητροπολίτου Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως. http://www.imgortmeg.gr/