Τρίτη 5 Ιουλίου 2011

Ὁ ἄνθρωπος κατ’ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένος

νθρωπος κατ’ εκόνα Θεο πλασμένος



Κυριακάτικο γκύκλιο κήρυγμα το Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Γόρτυνος κα Μεγαλοπόλεως κ.κ. ερεμίου.


Μιλώντας, δελφοί χριστιανοί, γιά τήν δημιουργία το κόσμου στό σημερινό μου κήρυγμα θά μιλήσω γιά τήν δημιουργία το νθρώπου.

1. νθρωπος εναι τό νώτερο πό λα τά δημιουργήματα το Θεο, γι ατό στήν γία Γραφή παρουσιάζεται τι γινε τελευταος, σάν νά εναι τό κορύφωμα λης τς δημιουργίας.
Καί φαίνεται πάλι τι νθρωπος εναι τό νώτερο πό λα τά δημιουργήματα, γιατί γιά λα τά λλα ντα Θεός «επε καί γενήθησαν» (Ψαλμ. 32,9)· γιά τήν δημιουργία μως το νθρώπου Θεός πευθύνθηκε στά λλα δύο Πρόσωπα τς γίας Τριάδος καί επε τό «ποιήσωμεν νθρωπον» (Γεν. 1,26).
Εναι δέ νθρωπος πραγματικά, χριστιανοί μου, τό νώτερο πό λα τά λλα δημιουργήματα, γιατί εναι πλασμένος «κατ εκόνα καί καθ μοίωσιν Θεο».

2. λα τά ντα πού πάρχουν γύρω μας, τά ζα, τά φυτά καί νθρωπος μαζί, γιναν πό τήν δημιουργική νέργεια το Θεο καί γι ατό λα μετέχουν στήν «οσιοποιό» νέργεια το Θεο. νθρωπος μως, πειδή εναι «κατ εκόνα το Θεο» πλασμένος, μετέχει καί στήν «σοφοποιό» καί στήν «θεοποιό» νέργεια το Θεο. Ατό, ξαναλέμε, ποδεικνύει τό μεγαλεο το νθρώπου, γιατί εναι πλασμένος νά γίνει γιος.

3. λλά τί τέλος πάντων εναι ατό τό «κατ εκόνα το Θεο» στόν νθρωπο, πού το δίνει τέτοια ξία; Επαν τι τό «κατ εκόνα το Θεο» στόν νθρωπο ναφέρεται στήν πνευματική του φύση, στό νοερό καί στό ατεξούσιο τς ψυχς του, στήν κυριαρχία του στήν φύση καί τήν θανασία του (βλ. ωάν. Δαμασκηνο, κδοσις ρθοδόξου πίστεως Β, 12).
Ατό εναι σωστό. Καλύτερα μως εναι νά πομε τι τό «κατ εκόνα το Θεο» στόν νθρωπο δεν ναφέρεται πλ σ ατά πού επα, στό ατεξούσιο δηλαδή καί στήν κυριαρχία του στήν φύση, λλά ναφέρεται γενικά στήν τάση το νθρώπου πρός τόν Θεό, τόν ποο νοε ς τό ψιστο θικό ν, καί ναφέρεται πάλι καί στήν δυνατότητα καί τήν πιθυμία του νά μοιάσει πρός τόν ψιστο Θεό.
Μακαριστός Καθηγητής Β. Βέλλας λέγει τά ξς πί το θέματος ατο: « ν τ νθρώπ νυπάρχουσα εκών το Θεο δέν γκειται μόνον ες τήν πνευματικήν το νθρώπου φύσιν καί θανασίαν, ς συνήθως τονίζεται, λλ πειδή σραηλίτης τόν Θεόν προσεπάθησε νά κατανοήσ καί πλησιάσ οχί διά τς θεωρητικς σκέψεως, λλά κυρίως διά τν θικν δυνάμεων, παραστήσας τοτον ς τό ψιστον θικόν ν, τό πολύτως γιον, διά τοτο καί τό θεον ν τ νθρώπ στοιχεον γκειται και ες τήν συνείδησιν καί γνσιν τν θικν ξιν φ νός καί ες τήν δυνατότητα καί προσπάθειαν φ τέρου τς ναπτύξεως τν ν τ νθρώπ τεθειμένων θικν ξιν» ( νθρωπος κατά τήν Παλαιάν Διαθήκην, σελ. 8-9).

4. Γιά τό «κατ εκόνα το Θεο» στόν νθρωπο, πού εναι θέμα σοβαρό, χω νά σς π, γαπητοί μου, ατό τό θαυμαστό, πού παρακαλ πολύ νά τό προσέξετε: Τό «κατ εκόνα καί καθ μοίωσιν το Θεο» στόν νθρωπο δέν ναφέρεται μόνο στήν ψυχή του, λλά στόν λο νθρωπο, πως βγκε πό τά χέρια το Δημιουργο του.
Δηλαδή, ναφέρεται χι μόνο στήν ψυχή του, λλά καί στό σμα του! Καί ταν λέω «σμα», δέν τό ννο στήν σημερινή πτωτική του κατάσταση, λλά πως ταν ταν βγκε πό τά χέρια το Δημιουργο του καί πως θά εναι τά σώματα τν δικαίων μετά τήν νάσταση. Θά εναι δοξασμένα, γιατί θά μετέχουν καί ατά στήν θέωση. Δηλαδή, πως τό βλέπουμε δη πό τώρα στά λείψανα τν γίων, τά ποα εναι φθαρτα καί εωδιαστά καί θαυματουργά.
γιος Γρηγόριος Παλαμς λέει καθαρά: «Μή ψυχήν μόνην, μήτε σμα μόνον λέγεσθαι νθρωπον, λλά τό συναμφότερον, ν δή κατ εκόνα πεποιηκέναι Θεός λέγεται». λο τό χωρίο το ερο πατρός χει ς ξς: «σχυρισαίμην γάρ κ τς γραφικς το νθρώπου φυσιολογίας ρμώμενον, μή ν ψυχήν μόνην, μήτε σμα μόνον λέγεσθαι νθρωπον, λλά τό συναμφότερον, ν δή κατ εκόνα πεποιηκέναι Θεός λέγεται» (MPG 150,1361C).

5. δ μως, δελφοί χριστιανοί, θέλω νά προλάβω μία δικαιολογημένη ντίρρηση, ποία μως θά μς κάνει νά πομε μιά λλη σπουδαία θεολογική λήθεια. ντίρρηση εναι ξς: ν νθρωπος εναι κατ εκόνα Θεο πλασμένος και ατό μάλιστα τό «κατ εκόνα» ναφέρεται καί στό σμα το νθρώπου, τότε, τί, Θεός χει σμα;
χι, δελφοί μου, Θεός δέν χει σμα. Δέν εναι «νθρωπόμορφον» τό θεον (βλ. ω. Χρυσοστόμου MPG 53,72). « Θεός εναι πνεμα» (ωάν. 4,24).
Πς λοιπόν λέγουμε τι νθρωπος εναι εκόνα το Θεο, φο νθρωπος χει σμα, δέ Θεός δέν χει σμα; Γιά νά πομε τι νθρωπος εναι εκόνα Θεο, θά πρέπει νά βρομε Θεό μέ σμα! χουμε τέτοιο Θεό;
Ναί, χριστιανοί μου, χουμε! χουμε τόν Υό το Θεο τόν σαρκωθέντα στήν Κοιλία τς Παναγίας μας! στε, λοιπόν: Εναι καλύτερα καί σωστότερα νά λέμε τι νθρωπος εναι πλασμένος κατά τήν εκόνα το Χριστο, το σαρκωθέντος Υο το Θεο, καί χι νά λέμε κενο τό γενικό τι εμαστε πλασμένοι κατά τήν εκόνα το Θεο.

6. Ατό πού σς επα παραπάνω, δελφοί μου χριστιανοί, τό νά λέμε δηλαδή τι νθρωπος εναι πλασμένος κατά τήν εκόνα το Χριστο, τό διδάσκουν ο Πατέρες τς κκλησίας μας. Δέν χουμε μως τόν χρόνο νά σς π στό σημερινό μου κήρυγμα τίς πατερικές μαρτυρίες γιά τήν λήθεια ατή (Πατερικές μαρτυρίες γιά τήν λήθεια ατή βλ. στό πέροχο βιβλίο το Jean Claude Larchet, « θεραπευτική τν πνευματικν νοσημάτων· Εσαγωγή στήν σκητική παράδοση τς ρθοδόξου κκλησίας», τόμος Α´, σελ. 34-46).
Θά σς ναφέρω μως να λόγο πό τήν γία Γραφή, περίεργο καί θαυμαστό λόγο, πού περιπλέκει τούς μελετητές. σες μως μέ τά παραπάνω πού σς επα θά ρμηνεύσετε σωστά τόν γιογραφικό ατό λόγο.
Λέει λοιπόν γία Γραφή γιά τήν δημιουργία το νθρώπου: «ποίησεν Θεός τόν νθρωπον, κατ εκόναν Θεο ποίησεν ατόν» (Γεν. 1,27). λόγος ατός επα τι εναι περίεργος. Εναι περίεργος γιατί μιλε γιά δύο Θεούς: Μς λέει γιά να Θεό πού κανε τόν νθρωπο, καί μς μιλε πειτα γιά ναν λλον Θεό, κατά τήν εκόνα το ποίου κανε τόν νθρωπο! Τό ξαναλέω τό χωρίο: «ποίησεν Θεός τόν νθρωπον, κατ εκόναν Θεο ποίησεν ατόν».
Καί ρωτάω: Κατά τήν εκόνα ποιο Θεο Θεός κανε τόν νθρωπο; πάντηση εναι: Θεός Πατέρας πλασε τόν νθρωπο κατά τήν εκόνα το Υο Του, πού πρόκειτο νά νανθρωπήσει. «ποίησεν Θεός τόν νθρωπον, κατ εκόναν Θεο ποίησεν ατόν»! Καί ες τήν Γεν. 9,6 Θεός λέγει: «ν εκόνι Θεο ποίησα τόν νθρωπον».
Σέργιος Bulgakoff στό ργο του Du Verbe incarne (Agnus Dei) 1943, σελ. 61 λέγει: « νθρωπος πλάσθη κατ εκόνα Θεο. Τοτο σημαίνει κριβς, τι πλάσθη κατ εκόνα το Χριστο καί τι διά τόν νθρωπον Χριστός εναι ποκάλυψις καί πραγματοποίησις τς εκόνος ταύτης.
εκών το Χριστο, το ρχομένου, περιλαμβάνεται ν τ πρώτ νθρώπ ο μόνον ν τ σώματι ατο... καί οχί μόνον ν τ πνεύματι ατο... λλ ν τ νώσει τν δύο φύσεων ες μίαν πόστασιν» ( παράθεση πό τήν σπουδαιοτάτη μελέτη το μακαριστο Καθηγητο μας Π. Μπρατσιώτου, Τό Γενέσεως Α´ 26 ν τ ρθοδόξ θεολογί, 1953, σελ.13).


Μέ πολλές εχές,

Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως ερεμίας


Π η γ ή :  βδομαδιαο λεκτρονικ περιοδικ τς ερς Μητροπόλεως Γόρτυνος κα Μεγαλοπόλεως: «Παναγία Προυσιώτισσα». ριθμς φύλλου 13, Κυριακ 3 ουλίου 2011, σελ. 1-4. http://www.imgortmeg.gr/


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.